Satan betekent dus aanklager of tegenstander. Volgens Maimonides echter betekent het oorspronkelijk: ‘weggaan van God’.
Vandaag behandelen we de aanklager: ‘Ha satan’.
In het hele eerste Testament komt de satan als aanklager een paar keer voor. Allereerst in Job, en Job is de machtigste man van het Midden –Oosten (vers 3).
In die tijd gold een machtig man als een soort god. In de Bijbel wordt Job gezien als een hogepriester. Hij viert de feesten, brengt brandoffers, zondoffers (vers 5). Als je ziet wat hij allemaal doet dan lijkt dat op de taak van een hogepriester. Het hele stuk is poëzie, allegorie van de hoogste plank*.
Nu komt daar de aanklager bij hem langs. Hij is een onderdeel van de kinderen van God. Is dat een kwaaie pier? Nergens blijkt dat uit de tekst. Hij zegt tegen God: is Job ook nog zo’n rechtvaardige als alle taken van hem afgenomen worden? De taak van hogepriester is de allerbelangrijkste taak. Ben je je beroep of kun je ook een rechtvaardige zijn ook als je geen taken hebt.
God geeft satan de vrijheid om dit uit te zoeken. Satan neemt hem zijn ambt af en Job blijft in zijn aanbidding staan. Hij is geschikt gevonden als hogepriester. De test is over en Job heeft het ‘examen’ gehaald.
Dan vinden we in Zacharia 3 opnieuw de satan. Hij staat aan de rechterhand (goede hand) en klaagt de hogepriester Joshua aan.
Hij zegt dat Joshua niet kan dienen als hogepriester, want hij ziet er niet uit. Hij ziet hem als een stuk zwartgeblakerd hout. Hij klaagt hem aan. Terecht! De hogepriester moet er schoon uitzien, want dat bewijst zijn onbesproken gedrag.
God kleedt de hogepriester opnieuw aan en weerlegt de aanklacht. Is Joshua de rechtmatige hogepriester? Ja. Het is natuurlijk het beeld van Jezus die onze zonden heeft gedragen (zwart zijn onze zonden). God is rechter, neemt zichzelf serieus en laat het toe dat er een aanklager is. De aanklager is een rol zoals de dokter een rol is of de politieman.
Nu maken we een klein stapje naar het tweede Testament. Jezus is in de woestijn en Hij heeft het ambt van hogepriester aanvaard in Zijn doop en nu komt satan op bezoek en kijkt of Hij dit ambt waard is. Mag Hij die rol van hogepriester op zich nemen? Hij loopt de drie grootste zondes van Adam na. **
Jezus doorstaat de procedure en satan gaat weg. Jezus is de ware hogepriester, groter dan Adam want hij (Adam) viel als een baksteen.!!
De taak is er niet meer in de hemel. Hij, Jezus heeft het volbracht en we zijn in Zijn dienst,
In het 2e testament is satan de kwaaie pier geworden. De verwarring komt onder meer doordat het soms, niet vertaald wordt en er satan staat, en dat het soms wel vertaald wordt met: tegenstander terwijl er ook satan staat. Maar ook het Zoroastrianisme*** heeft zijn invloed gehad. Dit heeft verwarring gegeven. De manier waarop we tegen satan aankijken bepaalt soms de uitleg van de Bijbel terwijl de Bijbel de Bijbel moet uitleggen.
<- Deel 1 <- -> Volgende keer deel 3 (klik hier): Hoe kunnen we die teksten ook lezen, die over satan gaan, zoals de tekst over de koning van Tyrus, Judas1:9, Openbaringen.
Nog een paar teksten uit het eerste testament over satan:
- 1 Koningen 5:1-12 Er staat: ‘Er was geen tegenstander, (satan) geen dreiging van kwaad’.
- 1 Samuel 29:4-5 ‘waarin de Filistijnen, David als tegenstander (satan) vrezen als ze hem te lijf willen gaan’.
* de ‘zeven zonen’ zijn een metafoor voor de zeven feesten van Israël. De drie dochters staan voor de opgangsfeesten. Matzot ongezuurde broden Shavuot (Pinksteren), Sukkot (Loofhutten).
Als ze feestvieren in het huis van de oudste zoon (Pesach) zijn ze er allemaal. Dat betekent dat het paasfeest de sleutel is tot alle andere feesten. In het paasfeest komen alle feesten tot leven.
** de zonden van Adam waren:
- Ongehoorzaamheid. Dr. W. Ouweneel zegt het zo: ‘Begeerte van het vlees, begeerte van de ogen en een hovaardig leven (als God willen zijn) Jezus doet al deze zonden teniet’.
- De laatste uitdaging gaat over Adam uit Jesaja 14:13 waarin Adam als hogepriester zich boven God wilde stellen, en over Babel die vond dat de aarde hem toebehoorde. Satan stapt in die rol als aanklager en als heerser, om Jezus te verleiden, te doen als Adam deed. Die dacht ook dat de aarde hem toebehoorde en hij die weg kon geven als hij dat wilde. Hij was een hogepriester in Eden, in Gods woning, maar viel naar beneden. Nergens in de Bijbel staat dat satan naar beneden viel. Dat is onze interpretatie geweest.
*** Zoroastrianisme komt uit Perzië en daar kende men de duivel, hemel en hel. Dit gedachtegoed hebben de ballingen meegebracht en geadopteerd. Een goed evenwichtig filmpje op YouTube te bekijken is: ‘The origens of satan; Zoroatrian influence ‘door: Religionforbreakfast